بررسی یونجه زارها از نظر وجود گونه های آفات و مدیریت اصولی و كارآمد آن ها می تواند به طور چشمگیری از كاهش عملكرد ناشی از حمله آن ها جلوگیری كند. با توجه به وفور حشرات در یونجه زارها، تشخیص آفات یك مرحله حساس در تولید این گیاه زراعی به شمار آمده و در مقایسه با دیگر گیاهان زراعی با فاصله های زمانی كمتری انجام می گیرد. مدیریت آفات مزارع یونجه (Pest management in alfalfa fields) بررسی یونجه زارها از نظر وجود گونه های آفات و مدیریت اصولی و كارآمد آن ها می تواند به طور چشمگیری از كاهش عملكرد ناشی از حمله آن ها جلوگیری كند. با توجه به وفور حشرات در یونجه زارها، تشخیص آفات یك مرحله حساس در تولید این گیاه زراعی به شمار آمده و در مقایسه با دیگر گیاهان زراعی با فاصله های زمانی كمتری انجام می گیرد. نمونه برداری آفات از مزرعه یونجه تشخیص آفات در یونجه زارها به طور عموم شامل نمونه برداری، شمارش و برآورد جمعیت آن هاست. برای نمونه برداری و بررسی آفات در یونجه زارها از روش های زیراستفاده می شود: شمارش بوته ها از این روش در بررسی مزرعه از نظر آلودگی به آفات شته، تریپس و لارو سرخرطومی استفاده می شود. در این روش در 5 نقطه از یونجه زارها و در هر نقطه 20 بوته یونجه به تصادف و به آرامی برداشت شده و شمار آفات روی تك تك بوته ها شمارش شده و یادداشت می شود. میانگین به دست آمده از همه نمونه ها برای هر یك از آفات یاد شده ملاك تصمیم گیری خواهد بود. نمونه برداری با استفاده از تور حشره گیری از این وسیله در نمونه برداری برای آفات خاص استفاده می شود. چون نمونه برداری با این وسیله یك روش عمومی و آسان است، تور حشره گیری استاندارد برای نمونه برداری در یونجه زارها دارای دهانه ای به قطر 38 سانتی متر و یك دسته 66 سانتی متری است. برای نمونه برداری تور را با دو دست گرفته و از یك سمت بدن با زوایه 180 درجه تا سمت دیگر بدن و تا عمق 15 سانتی متری از قسمت بالایی سطح بوته های یونجه می چرخانیم. این حركت همراه با پیش روی در درون یونجه زار دست كم با چهار بار و به صورت رفت و برگشتی انجام می گیرد. سپس دهانه توری را چرخانیده، به طوری كه حشرات شكار شده از تله خارج نشوند. هنگام شمارش دهانه توری به آرامی باز كرده و اقدام به خارج كردن نمونه ها می شود. برای انتقال نمونه ها به آزمایشگاه جهت شناسایی دقیق تر می توان از ظروف شیشه ای و یا پاكت های كاغذی استفاده نمود. عمل نمونه برداری حداقل باید پنج بار و از قسمت های مختلف مزرعه انجام شود. نمونه برداری بایستی از بخش های حاشیه ای مزرعه انجام نگیرد. در نهایت میانگین شمار حشرات شمارش شده در هر بار نمونه برداری را محاسبه كرد و برای تصمیم گیری در مورد مبارزه با آفت مورد استفاده قرارمی گیرند. برآورد بر پایه سطح یا مساحت ناحیه ای در این روش از 5 نقطه یونجه زار به اندازه یك متر مربع نمونه برداری شده و شمار آفات موجود در آن ها شمارش می شود. از این روش بیشتر برای بررسی شمار حشرات بالغ سر خرطومی و لارو برگ خوار چغندرقند استفاده می شود. نمونه برداری با استفاده از تله های ثابت از انواع تله های ثابت مانند تله های نوری، تله های چسبنده و تله های فرومونی برای بررسی آفات مختلف در یونجه زار استفاده می شود. به عنوان مثال تله های نوری برای گردآوری آفات تریپس و شته دارای كارایی بیشتری نسبت به دیگر تله ها هستند. آستانه اقتصادی مدیریت آفات در یونجه زار آستانه اقتصادی به مفهوم جمعیتی از آفت اندازه گیری شده است كه برای جلوگیری از كاهش عملكرد بایستی مبارزه با آن ها آغاز شود. به عبارت دیگر آستانه اقتصادی یك خط قرمز برای مبارزه با آفات به شمارمی آید و در صورتی كه شمار آفات كمتر از این خط قرمز باشد اعمال روش های مدیریتی صرفه اقتصادی نخواهد داشت. هر گونه ای از آفات آستانه اقتصادی ویژه خود را دارد. آستانه اقتصادی در اغلب موارد بر حسب كاهش عملكرد تعریف می شود، ولی كیفیت علوفه تولیدی نیز باید مد نظر قرارگیرد. با توجه به اینكه آفات یونجه از نوع آفات برگخوار هستند و نسبت برگ به ساقه یكی از عامل های مهم در ارزیابی كیفیت علوفه می باشد، لذا كاهش كیفیت علوفه در یونجه همان میزان اهمیتی را دارد كه كاهش عملكرد می تواند داشته باشد. راهكارهای مدیریت آفات در یونجه زار الف - مدیریت زراعی اعمال مدیریت های زراعی یكی از مناسب ترین روش ها برای كنترل آفات است. به كارگیری این شیوه ها اغلب هزینه كمتری نسبت به دیگر روش ها، همچون مبارزه شیمیائی دارند. مدیریت زراعی شامل انتخاب و به كارگیری از رقم های مقاوم به آفات و برداشت نوار پشته ای (Border-strip Harvesting) محصول است. متاسفانه در ایران رقم های مقاوم به آفت خاص برای یونجه به ثبت نرسیده است، ولی پژوهش های مختلفی برای شناسایی اكوتیپ های متحمل به آفات مختلف انجام شده و نتایج به دست آمده نیز قابل توصیه به كشاورزان می باشد. راه كار زراعی دیگر برای مدیریت زراعی آفات استفاده از روش برداشت نوار پشته ای است. این روش شامل باقی گذاردن نوارهای برداشت نشده یونجه در فاصله های مختلف یونجه زار است. این نوار پشته ها به عنوان پناهگاهی برای شكارگرهای طبیعی و حتی آفات یونجه به شمار می آید. به عبارت دیگر این نوارها توازن بین آفت و شكارگر را حفظ می كند تا هم آفات موجود در یونجه زار به دیگر یونجه زارها هم جوار هجوم نبرده و هم به علت كم بود این حشرات، شكارگرهای طبیعی از بین نروند. همچنان كه نیز بیان شد شمار بسیار زیادی از انواع حشرات در یونجه زارها وجود دارند كه برای خود یونجه آفت به شمار نمی آیند، ولی در صورت انتقال به دیگر كشتزارها می توانند مشكل ساز شوند. نوارپشته ها با پهنای 1.5 تا 3 متر و در درازای یونجه زار امتداد می یابند و تا چین برداری بعدی باقی گذاشته می شوند. در چین بعدی نوارپشته های پیشین برداشت شده و در كنار آن ها نوارپشته جدیدی باقی گذاشته می شود. این كار به صورت متناوب انجام می شود. استفاده از این روش برداشت در اراضی بزرگ بیشتر اعمال می شود. ب - مدیریت شیمیائی در صورتی كه میزان آفت به آستانه زیان اقتصادی برسد و اعمال روش های مدیریت زراعی و زیستی در كنترل آن كار ساز نباشد، استفاده از روش مبارزه شیمیائی پرهیز ناپذیر خواهد بود. در استفاده از این روش توجه به نكاتی مانند تشخیص بهینه گونه آفت و مرحله رشد آن، نوع آفت كش، میزانل، زمان و روش مصرف ضروری است. آفت كش انتخابی باید برای شكارگرهای طبیعی آفت كم زیان بوده تا تداخلی با مدیریت بیولوژیك ایجاد نكند. آفات مهم یونجه در ایران سرخرطومی برگ یونجه ( Alfalfa Weevil ) سرخرطومی برگ یونجه مهم ترین آفت یونجه زارهای ایران به شمار می آید. عمده ترین آسیب و زیان این آفت ناشی از تغذیه لاروهای آن از شاخ و برگ های یونجه می باشد.حشرات بالغ سرخرطومی برگ یونجه به رنگ قهوه ای تا خاكستری تیره بوده و درحدود 50میلی متر طول دارد. لارو سرخرطومی بدون پا بوده 2 و دارای بدنی خمیده است كه در بیشینه رشد خود حدود 60میلی متر درازا دارد. لاروها سبز كم رنگ بوده و یك خط سفید نازك در وسط سطح پشتی آن ها وجود دارد. سر لاروها سیاه رنگ است. لارو سرخرطومی دارای چهار سن لاروی است و در كل سه بار پوست اندازی می كند. این لاروها در درون پیله مشبك و منعطف تبدیل به شفیره می شوند. شفیره سرخرطومی مثلثی شكل بوده، 8میلی متر درازا داشته و در آغاز به رنگ زرد مایل به سبز كمرنگ است، ولی پس از مدتی به رنگ سبز تیره در می آید.لارو سرخرطومی در آغاز از غنچه های انتهایی و با گذشت زمان و بزرگتر شدن آن ها، از برگچه ها تغذیه می كند. در صورتی كه روند تغذیه با شدت بالایی ادامه یابد بوته ها به طور كامل بدون برگ خواهند شد. آسیب سرخرطومی برگ یونجه در فصل بهار و در یك مدت4تا 6هفته ای رخ می دهد كه این بازه زمانی همزمان با چین اول خواهد بود.سرخرطومی یونجه بر پایه شرایط اقلیمی محل رشد ، به دو صورت تخم و حشره كامل زمستان گذرانی می كند.در مناطق سردسیری حشره بالغ دراواخر زمستان از خواب زمستانی بیرون آمده و وارد یونجه زارها می شود.حشره ماده بالغ آغاز به تخم ریزی در درون ساقه های یونجه می كند. این تخم ها زرد رنگ بوده و پس ازرشد جنین و به هنگام تفریخ به رنگ تیره در می آیند.تخم ها به طور معمول در اواخرزمستان یا اوایل بهار تبدیل به لارو می شوند.لاروها در درون پیله تبدیل به شفیره می شوندكه این عمل در سطح خاك یا در سطح علوفه انجام می شود.دوره شفیرگی دو تا سه هفته بوده، سپس حشره بالغ جدید ظاهر می شود.حشره بالغ پس از ظهور برای مدت كوتاهی ازسطح پوست ساقه های یونجه تغذیه كرده و این قسمت از ساقه ها را در جهت درازا دچار سایش می كند هنگامی كه دمای هوا به حدود 16تا 19درجه سلسیوس رسید، یونجه زار را ترك كرده و در مكان هایی مانند درزها و روزنه های زیرپوستی درختان، لابه لای علف های هرز و یا در لایه های سطحی خاك به خواب می روند. در مناطق گرمسیری این تخم ها اواخر زمستان به لارو تبدیل شده و از آغاز فصل فعالیت آنها آغاز می شود.در واقع این تخم ها نتیجه جفت گیری و تخم گذاری حشرات بالغ پیش از رفتن به خواب زمستانی می باشند. در مناطق سرد، این آفت دارای یك نسل در سال بوده، ولی در مناطق گرمسیر تا 3نسل در سال می تواند تولید كند. به عبارت دیگر حشره بالغ به جای ترك یونجه زار، به تغذیه خود ادامه داده، جفت گیری كرده و تخم گذاری می كند. این تخم ها به لارو تبدیل شده و باعث ایجاد آسیب و زیان در چین های بعدی می شوند. بررسی و شناسایی آفت تشخیص بهینه و زود هنگام وجود سرخرطومی برگ در یونجه زار به طور چشمگیری در كنترل آفت موثر خواهد بود. روش معمولی برای نمونه برداری از یونجه زار استفاده از تور حشره گیری است. در این شیوه آستانه اقتصادی برای مبارزه با سرخرطومی یونجه وجود 15 تا 20 لارو در هر بار نمونه گیری می باشد. راهكارهای مدیریت آفت كنترل زراعی برداشت زود هنگام یونجه در چین اول هنگامی كه نزدیك گل دهی باشد. با این عمل شمار بسیاری لارو كه هنوز كامل نشده اند به علت كمبود مواد غذایی از یك سو و تابش آفتاب از سوی دیگر از بین خواهند رفت این روش همچنین در كنترل علف های هرز یونجه زار نیز نقش چشمگیری را ایفا كند. در مناطقی كه امكان سوزاندن نیست می توان از چرای پاییزه یا زمستانه یونجه زارها توسط گوسفند استفاده كرد. این روش برای رقم هایی كه حساسیت به چرا دارند یا درمناطقی كه پیشینه آلودگی به بیماری های یونجه وجود دارد توصیه نمی شود. انجام چرای مستمر توسط گاو و گوسفند در اواخر پاییز می تواند از تراكم لاروهای آفت در یونجه زار بكاهد. با توجه به اینكه در پاییز آفت برای تخم گذاری به یونجه زار بر می گردد چرای پاییزه می تواند در كاهش میزان تخم های آفت كه درون ساقه های یونجه گذاشته می شود تأثیر قابل توجهی داشته باشد؛ به شرطی كه یونجه كشت اول و دوم نباشد و زمین رطوبت كافی داشته باشد. یخ آب زمستانه در مناطقی كه آب در دسترس كشاورزان باشد، می تواند به منظورتكمیل عملیات مبارزه زراعی زمستانه اجراء شود كه این عمل موجب از بین بردن آفات زمستان گذرانی در خاك می شود و همچنین منجر به ذخیره رطوبت كافی و جلوگیری ازتنش خشكی در اوایل فصل سال آینده خواهد شد به شرطی كه یونجه كشت اول و دوم نباشد. برداشت نزدیك به سطح ساقه های یونجه (پایین تر از محل تخم گذاری آفت) در كاهش انبوهی تخم حشره مؤثر است. انجام دیسك سطحی در اواخر پاییز برداشت زود هنگام با دروگر بشقابی : بدین منظور یونجه زار در اوایل بهار، با دروگر بشقابی، كف بر می شود. اجرای این روش در كنترل آفت بسیار مؤثر است. به طوری كه تخم یا لاروهای سن یك و دو موجود در بوته در اثر نبود میزبان و گرسنگی، از بین می روند. كف بركردن و از بین بردن بقایای گیاهی سبب كاهش بسیار قابل توجهی درتراكم جمعیت آفت می شود. اجرای این روش هیچ گونه تاثیر جانبی زیست محیطی را درپی ندارد و از سویی سبب حفظ محصول می شود. یكی از بازدارنده های اجرای این روش وجود مرزهای درون یونج هزار است چون با كف بر كردن، مرزها از بین می روند. اما ازآن جایی كه اغلب مزارع با روش بارانی آبیاری می شوند، از بین رفتن مرز مشكلی را درنظام زراعی ایجاد نمی كند. استفاده از شعله افكن : استفاده از این روش در اواخر فصل پاییز می تواند تا حدود زیادی در كنترل آفت موثر باشد. بایستی توجه داشت كه استفاده از شعله تنها در یونجه زارهایی امكان پذیر است كه دست كم دو سال یا بیشتر از كشت آن ها گذشته باشد، زیرا وجود ریشه های قوی برای ادامه رشد بوته های سوزانده شده بسیار حیاتی است. از سوی دیگر چون این روش علف های هرز را نیز كنترل می كند، بر رشد بیشتر یونجه در فصل بهار موثر خواهد بود. كنترل شیمیائی تشخیص نوع زمستان گذرانی در تعیین زمان و روش مبارزه با سرخرطومی برگ یونجه اهمیت بالایی دارد. در صورتی كه زمستان گذرانی به صورت تخم باشد، تفریخ تخم ها در بهار زودتر انجام خواهد شد و در نتیجه زمان مبارزه شیمیائی نیز بایستی زودتر انجام گیرد. در چنین مناطقی چون امكان برداشت زود هنگام وجود ندارد، سمپاشی یونجه زار گریز ناپذیر خواهد بود. بهترین زمان مبارزه شیمیائی با این آفت در زمان تفریخ 50% از تخم ها است. به طور عموم در این هنگام، آفت در بیشینه شرایط حساسیت خود بوده و ازسوی دیگر شكارگرهای آن نیز در كمینه شمار خود هستند. در مناطق گرمسیر این شرایط همزمان با فصل پاییز خواهد بود. برای كنترل شیمیائی سرخرطومی برگ یونجه سموم فوزالن EC35% (مایع نامیزه یا امولسیون شونده)، (به میزان 2.5 لیتر در هكتار)، مالاتیون EC57% (مایع نامیزه شونده)، (به میزان 3 لیتر در هكتار )، فن والریتEC20% (مایع امولسیون شونده)، (به میزان 1 لیتر در هكتار) و دیازینون WP40% (پودر با قابلیت تر شوندگی)، (به میزان 1.5 كیلوگرم در هكتار) قابل توصیه می باشد. در صورتی كه علوفه تولیدی به صورت تازه به مصرف دام ها برسد، بایستی از مالاتیون استفاده شود. در كل رعایت دوره دوام و اثركشندگی (كارنس) 15 روزه برای سموم ذكر شده ضروری است. كنترل زیستی (بیولوژیك) سرخرطومی برگخوار یونجه شمار زیادی دشمن طبیعی دارد كه به صورت شكارگری و انگل واره ای (پارازیتوئیدی) در كاهش جمعیت آفت نقش بسیار مهم به ویژه اواخر فصل بهار و در طول فصل تابستان دارند. از مهم ترین شكارگرهای لارو سرخرطومی برگ یونجه، كفشدوزك هفت نقطه ای Coccinella septempunctata است.انگل واره ایران همه متعلق به زنبورهای خانواده Ichneumonidae هستند. در این میان زنبورهای جنس Bathyplectes، لاروهای سرخرطومی را پارازیته می كند. در كشور ما دو گونه از این زنبورها به نام های B.curculionis و B.annurus در بیشتر مناطق كشت یونجه فعالیت می كنند. البته این زنبورها یك نسلی بوده و مدت فعالیت محدودی دارند. زنبورهای جنس Pattasson از خانواده Mimaridae نیز از دیگر حشرات مفید بوده كه تخم های سرخرطومی را پارازیته می كند. همچنین زنبورهای جنس Dibracoides از خانواده Pteromolidae شفیره ها را مورد حمله قرار می دهد. زنبور Necremnus leucarthros از خانواده Eulophidae نیز یكی دیگر از انگل شفیره سرخرطومی یونجه است. الف- تخم، ب- پیله ، پ- لارو ، ت- شفیره ، ث- حشره کامل و ج- آسیب و زیان سرخرطومی برگ یونجه (Hypera postica Gyllenhall) سرخرطومی ریشه یونجه (Alfalfa Root Weevils) سرخرطومی ریشه یونجه شامل گونه های مختلف از جنس Sitona است. این گونه ها هر چند تفاوت های ظاهری با هم دارند، اما از نظر كلی با هم مانند هستند. گونه های غالب این آفت در ایران شامل S.puncticticollisو S.callosausمی باشند. حشره بالغ این آفت بسته به گونه، 3 تا 7 میلی متر درازا داشته و دارای بدنی بیضی شكل و كشیده به رنگ قهوه ای تا خاكستری تیره است. بالپوش ها كشیده و موازی بوده و سطح آن ها ر ا فلس های براق نقره ای تا قهوه ای رنگ پوشانده اند. چشم ها بر حسب گونه ممكن است برجسته و یا مسطح باشند. تخم ها بیضی شكل بوده و در آغاز رنگ زرد لیمویی دارند كه رفته رفته تغییر رنگ داده و تیره تر می شوند. لارو همه ی گونه های این آفت همانندی كاملی با هم دارند و همانند دیگر گونه های سرخرطومی ها بدون پا بوده و دارای 4 سن لاروی و به رنگ سفید بوده و در بیشینه رشد خود 11 میلی متر درازا خواهند داشت. بدن لارو به صورت چین خورده بوده كه این حالت باعث ایجاد خمیدگی بدن لارو به سمت شكمی شود. لارو درون پیله در لایه بالایی سطح خاك به شفیره تبدیل می شود. شفیره 7 تا 8 میلی متر درازا داشته و در آغاز زرد رنگ است، رفته رفته تغییر رنگ داده و در نهایت قهوه ای رنگ می شود. سرخرطومی ریشه یونجه زمستان را به صورت حشره كامل درشكاف های زمین یا به صورت لاروهای سنین مختلف در درون خاك سپری می كنند. اوایل بهار حشرات كامل فعال شده و پس از اندكی تغذیه، جفت گیری كرده، اطراف طوقه و یا درون خاك آغاز به تخم ریزی می كنند. در شرایط مساعد دوره رشد تخم 7 تا 10 روز بوده و لاروها پس از بیرون آمدن از تخم به طرف ریشه ها حركت و آغاز به تغذیه از گره های تثبیت كننده نیتروژن می كنند. سرخرطومی ریشه یونجه به معمول یونجه زارهای پیرتر را مورد حمله قرار داده و تازه استقرار یافته اغلب از هجوم این آفت در امان هستند. در سنین بعدی لاروها، در آغاز از سطوح ریشه ها تغذیه كرده و پس از آن لاروهای درشت با ایجاد دالان در ریشه ها در جذب آب و مواد درون خاك به طور جدی اختلال ایجاد می كنند. با این وجود تنها حشره كامل این آفت می تواند به صورت اقتصادی ایجاد آسیب و زیان كند و حالت لاروی آن نیازی به كنترل ندارد. در شرایط مساعد دوره لاروی یك تا دو ماه طول كشیده و لاروهای كامل در عمق 2 تا 3 سانتی متری خاك درون پیله خاكی به شفیره تبدیل می شود. دوره شفیرگی دو تا سه هفته طول كشیده و پس از آن حشرات كامل نسل جدید ظاهر می شوند. این آفت می تواند سالیانه تا سه نسل ایجاد كند. حشره كامل سرخرطومی ریشه یونجه (Sitona discoideus) آسیب و زیان رسانی آفت هر دو مرحله حشره بالغ و لارو سرخرطومی های ریشه از یونجه تغذیه می كنند. حشرات بالغ تنها از قسمت های هوایی به ویژه برگ های جوان تغذیه كرده و لاروها روی قسمت های مختلف ریشه زندگی می كنند. گرچه میزان آسیب و زیان رسانی حشرات بالغ درنتیجه تغذیه از برگ با آسیب و زیانی كه لاروها در دوره رشد به نسبت دراز مدت خود بر روی ریشه وارد می آورند، قابل مقایسه نیست. ولی چنانچه این آسیب و زیان را با آسیب و زیان سرخرطومی برگ یونجه (Hypera postica) مقایسه كنیم، خواهیم دید كه این حشرات نیز در دوره بلوغ با جمعیت زیادی كه دارند به میزان قابل ملاحظه ای به برگ های یونجه آسیب و زیان وارد می كنند. از این جهت نشانه های تغذیه حشرات كامل Sitona و سرخرطومی برگ یونجه از دور به هم همانندی دارند. لاروها از اواخر سن اول به بعد به طور مستقیم از ریشه تغذیه می كنند، بدین ترتیب كه در آغاز از قسمت های سطحی ریشه و هنگامی كه به سن سوم و چهارم رسیدند از همه ی قسمت های آن تغذیه كرده و تولید حفره یا دالان هایی در ریشه می كنند و در صورت زیاد بودن تعداد لاروها در روی یك ریشه، قسمت های درونی ریشه حالت پوسیده به خودگرفته و از بین می رود. راهكارهای مدیریت آفت كنترل زراعی : این روش شامل برداشت یونجه زار و چرانیدن آن است. هر دوی این روش ها با حذف بقایای گیاهی آلوده، باعث كاهش آسیب و زیان سرخرطومی ریشه خواهد شد. روش دیگر استفاده از شعله افكن است. سوزاندن بخش هوایی بوته ها و بقایای بر جا مانده پس از برداشت های پیشین تأثیر به سزایی در كنترل این آفت خواهد داشت. رعایت تناوب در كاشت یونجه زار و خود داری از كاشت پشت سر هم یونجه یا شبدر نیز تا حدود زیادی از آسیبزائی این آفت خواهد كاست. كنترل شیمیائی : كنترل شیمیائی تنها در مرحله زیان اقتصادی قابل توصیه است. از آنجائی كه سرخرطومی ریشه یونجه در شرایط مساعد تا سه نسل در سال تولید كرده وآسیب و زیان رسانی آن توسط حشره كامل می باشد، لذا مبارزه باید بی درنگ پس از ظهور حشره كامل هر نسل انجام شده و برای این امر، آفت كش دیازینون G10% (دانه ای)یا EC60% (مایع نامیزه شونده)، (به میزان 1 لیتر در هكتار) قابل توصیه است. آسیب و زیان رسانی سرخرطومی ریشه یونجه (Sitona puncticollis) سرخرطومی بذر یونجه (Apion aestivum) جنس Apion دارای گونه های پر شماری است كه اغلب آن ها آفت تخمدان و بذرهای نرم گیاهان علوفه ای از جمله شبدر و یونجه هستند. آسیب و زیان رسانی این آفت مربوط به مرحله لاروی است كه به تخمدان ها و یا بذرهای جوان حمله می كند و امروزه زیان آن اقتصادی نمی باشد. سرخرطومی بذر یونجه میزبان های اصلی این حشره، شبدر و یونجه هستند ولی ممكن است روی لوبیا هم دیده شود. تراكم آفت بیشتر در یونجه زارهایی است كه در مجاورت آنها شبدر كاشته شده است حشره 2 میلی متراست، سطح بالپوش ها دارای خطوط طولی و روی سینه اول نقطه دار است. تشخیص گونه های جنس Apion اغلب بر پایه ریخت اندام تناسلی بیرونی است. این حشره از روی شبدر،یونجه، اسپرس و دیگر گیاهان لگوم علوفه ای گردآوری شده است. این آفت زمستان را به صورت حشره كامل در درون بقایای گیاهی سپری می كند. در بهار پس از مساعد شدن هوا از پناهگاه زمستانی بیرون آمده و پس از استقرار در یونجه زار، از برگ های تازه سبز شده تغذیه می كند و پس از جفت گیری، در درون گل آذین یونجه تخم گذاری می كند. لارو سن یك پس از بیرون آمدن از پوسته تخم به تخمدان های موجود در گل آذین حمله می كند. به طوری كه یك لارو می تواند 8 تا 10 عدد درون داخل تخمدان را از بین ببرد. لاروها پس از 3 بار پوست اندازی تبدیل به شفیره می شوند. دوره لاروی در دمای 18 تا 20 درجه سلسیوس 25 روز به درازا می كشد ولی هر چه دمای محیط بالاتر باشد، این دوره كاهش پیدا می كند. به طوری كه در دمای 23 درجه سلسیوس، این مدت به 22 روز كاهش می یابد. دوره شفیرگی آفت در دمای 18 درجه سلسیوس 8 روز طول می كشد. دوره رشد یك نسل كامل از تخم تا حشره كامل 39 روز به طول می انجامد. این آفت 2 نسل در سال ایجاد می كند. راهكارهای مدیریت آفت كنترل زراعی برداشت پیش از گل دهی كامل یونجه، از رشد آفت جلوگیری می كند. خود داری از كاشت شبدر در كنار یونجه زارهایی كه برای تولید بذر یونجه اختصاص پیدا كرده اند. از آنجائی كه شبدر میزبان مشترك این آفت می باشد. لذا در صورت كشت آن در كنار این گونه كشتزارها و با توجه به تدریجی بودن تخم گذاری، حشرات ماده فرصت كافی برای تخمگذاری و در نتیجه افزایش جمعیت را به دست می آورند. پس از برداشت شبدر كه اغلب هم زمان با گل دهی چین دوم یونجه است به آسانی روی یونجه های در حال گل پرواز و آسیب و زیان هایی را ایجاد می كنند لذا باید از كشت شبدر در كنار یونجه زارهای بذری خود داری شود. كنترل شیمیایی با توجه به پایین بودن تراكم جمعیت آفت و آسیب و زیان وارده از آن، نیازی به كنترل شیمیایی اختصاصی بر علیه آن نیست. افزون بر این، به علت تدریجی و دراز مدت بودن دوره تخم ریزی، پیش بینی زمان دقیق مبارزه دشوار می باشد. سوسك شاخك بلند یونجه (Plagionotus floralis) این حشره در مرحله لاروی، به ریشه یونجه حمله می كند. این حشره بدنی باریك، كشیده و به درازای حدود 18 میلی متر است. بندهای قفس سینه، شكم و پاها از موهای خوابیده زرد رنگ پوشیده شده و بدون موهای بلند و ایستاده می باشد. تراكم موها در سطح شكمی و قاعده بندها بیشتر است. چشم های مركب هلالی، سیاه رنگ و با فاصله قابل توجهی از پیش گرده قرار دارند. پیش گرده دارای دو نوار زرد رنگ مودار عرضی در نیمه جلویی و نزدیك به قاعده است. حشره ماده به طور معمول بزرگتر از حشره نر می باشد. سوسک شاخک بلند یونجه تخم حشره به شكل بیضی كشیده، به رنگ سفید شیری است. لارو بدون پا و به رنگ سفید شیری است. سر لارو بزرگ، قطعه های دهانی به رنگ قهوه ای تیره و آرواره ها قوی می باشند. در روی كپسول سر چهار لكه به نسبت بزرگی به رنگ آجری متمایل به زرد وجود دارد. شكم لارو از 10 بند تشكیل یافته و روی بندهای اول تا هشتم آن و همچنین سینه دوم یك جفت سوراخ تنفسی به رنگ قهوه ای روشن قرار دارد. بندهای انتهایی شكم كوچك هستند. همه ی بندهای بدن لارو به طور كامل مشخص و با موهای ریز و پراكنده ای پوشیده شده اند. لارو سوسک شاخک بلند یونجه رنگ شفیره شیری متمایل به زرد تا مایل به قهوه ای روشن بوده، شكم شفیره از 10 بند تشكیل شده كه بند انتهایی آن كوچك بوده و اندكی به پایین خم شده است. همچنین در همه ی بندهای بدن شفیره موهای ریز و پراكنده ای وجود دارد. شفیره سوسک شاخک بلند یونجه این حشره به طور عمده زمستان را به صورت لارو كامل درون ریشه بوته های آلوده یونجه سپری می كند. لاروهای زمستان گذران سوسك ریشه خوار یونجه بدون توقف رشد دیاپوز اجباری بوده و در طول فصل سرد نیز به تغذیه و رشد خود به طور كند ادامه می دهند. سر لاروها در اواخر دوره رشد و پیش شفیره شدن به سمت بالا و به طرف طوقه گیاه قرار می گیرد. در اواسط فصل بهار پس از رشد كامل لاروها، تغذیه آن ها متوقف شده، سپس تبدیل به شفیره می شوند. حشرات بالغ چند روزی درون ریشه باقی می مانند و سپس با سوراخ كردن آن در ناحیه طوقه بوته به محیط بیرون از خاك راه می یابند. در شرایط طبیعی، دوره شفیرگی به طور میانگین 29 روز است. حشرات بالغ پس از بیرون آمدن از درون ریشه اغلب به طور انفرادی و تا حدودی غیرفعال و بی حركت در محل طوقه بوته های یونجه دیده می شوند. حشرات نر و ماده 2 تا 3 روز پس از بیرون آمدن از محل شفیرگی، آغاز به جفت گیری كرده و پس تخم گذاری می كنند كه به طور معمول تخم ها را به طور انفرادی و به ندرت دردسته های 2 تا 3 تایی در سطح طوقه بوته های یونجه قرار می دهند. بیشینه شمار تخم تولیدی یك حشره ماده 25 عدد و كمینه آن 2 عدد می باشد. میزان رطوبت نیز در تكامل رشد تخم ها تأثیر دارد. كاهش بیش از حد رطوبت سبب از بین رفتن لاروها می شود. لاروها پس از رسیدن به ناحیه ریشه از بافت های مركزی آن به شدت تغذیه كرده و مواد زائد حاصل را به صورت فتیله خاك اره متراكمی درون ریشه های آلوده باقی می گذرانند. تغذیه و حركت در درون ریشه به طور دورانی صورت می گیرد. لاروهای یاد شده درون ریشه های مورد حمله زمستان را سپری می كنند و چون بدون توقف رشد اجباری هستند. در طول زمستان نیز اندكی تغذیه و رشد می كنند. دوره یك نسل كامل حشره به طور میانگین 362 روز می باشد و به این ترتیب تنها یك نسل در سال دارد. آسیب و زیان رسانی آفت آسیب و زیان رسانی آفت مربوط به دوره لاروی است. آثار آن به صورت زرد شدن برگ ها و ضعیف و كوچك تر شدن بوته های آلوده دیده می شود. این آفت در آلودگی شدید سبب خشكیدگی بوته های یونجه می شود. آسیب و زیانرسانی سوسک شاخک بلند یونجه راه کارهای کنترل آفت تنها دشمن طبیعی این آفت از خانواده Laelapidae گونه آن Hypoaspis ueckermann و Khanjani می باشد. این گونه علاوه بر پارازیت کردن آفت یاد شده، در روی لارو کرم سفید ریشه هم یافت می شود و به صورت پارازیت بیرونی روی گونه های یاد شده دارای فعالیت انگلی است. به نظر می رسد این انگل واره نمی تواند باعث مرگ لارو آفت بشود. دشمن طبیعی سوسک شاخک بلند یونجه از خانواده Laelapidae سن گل خوار یونجه (Lygus rugulipennis) این آفت بسیار چند خواره بوده و در روی بیشتر گیاهان زراعی و مرتعی دیده می شود. به طوری كه در یك صد خانواده گیاهی بیش از 437 گونه میزبان شناخته شده دارد. در ایران تاكنون از روی یونجه، اسپرس، آفتابگردان، سیب زمینی، لوبیا، سویا و چغندرقند گرد آوری و گزارش شده است. سن L. Rugulipennis در ایران تاكنون از استان های آذربایجان غربی،آذربایجان شرقی، اردبیل (مغان)، كرمانشاه، ایلام، زنجان، مركزی، گرگان، گلستان،فارس، تهران (ورامین و اشتهارد)، كرج و مناطق مختلف استان همدان گردآوری شده است. درازای بدن حشره نر 6.1 - 4.5 میلی متر، پهنای آن 2.5 میلی متر، به رنگ سبز مایل به زرد، با پنج ردیف خطوط شانه ای موازی و به رنگ قهوه ای بوده و پیشانی نیز سبز متمایل به زرد و صاف است. رنگ عمومی قهوه ای و در قسمت قاعده دارای لكه ها قهوه ای تیره می باشد. درازای بدن حشره ماده 6 میلی متر ،پهنای آن 2.2 میلی متر است. رنگ بدن سبز روشن با پیشانی صاف و به رنگ سبز متمایل به زرد، ماده ها دارای تخم ریز بسیار مشخص و قابل دیدن هستند. تخم سن گونه L.rugulipennis به رنگ سبز مایل به زرد، نیمه شفاف، استوانه ای، باریك و خمیده است. قسمت انتهایی تخم ها نسبت به قاعده آنن و دو L. rugulipennis تا حدودی همانندی نزدیكی به یك دیگر دارند، ولی از سن دو به بعد، در قسمت پشت قفس سینه لكه های رنگی ظاهر می شود. این لكه های رنگی در سنین سوم،چهارم و پنجم پورگی به روشنی دیده می شوند و این لكه ها یكی از نشانه های تشخیص سنین پورگی این گروه از سن ها می باشند. سن گلخوار یونجه (Lygus rugulipennis) حشرات كامل زمستان - گذران در اوایل بهار، هنگامی كه میانگین دمای محیط به بالای 9.4 درجه سلسیوس می رسد. پناهگاه ها را ترك كرده و به سمت یونجه زار پرواز می كنند. سن های زمستان گذران در اواخر فروردین، پس از استقرار در یونجه زار، تغذیه كرده و سپس جفت گیری و تخم گذاری می كنند. حشرات ماده تخم های خود را در درون بافت گیاهان میزبان قرار می دهند. دوره رشد جنینی تخم ها در شرایط آزمایشگاهی برای نسل اول 24 - 18 روز و برای نسل دوم 41 - 21 روز به طول می انجامد. مدت رشد این آفت از تخم تا حشره كامل در نسل اول 45 - 30 روز و در نسل دوم كه شرایط فصلی گرم تر است به 35 - 24 روز كاهش می یابد. تخم سن گلخوار یونجه پوره های سن یك (نسل بهاره) در شرایط آب و هوایی همدان در اواسط اردیبهشت به تدریج ظاهر و تراكم آن ها در هنگام گل كردن چین اول به اوج خود می رسد. حشرات كامل نسل اول در اواسط خرداد ظاهر می شوند و پس از ظهور آغاز به تغذیه از یونجه های درحال گل دهی می كنند. با برداشت چین اول به سمت قسمت های برداشت نشده یا یونجه زارهای مجاور پرواز می كنند. در شرایط آب و هوایی همدان تخم گذاری نسل اول از اواخر فروردین ماه آغاز می شود. این حشره به آسانی و به خوبی، درون ساقه های یونجه، لوبیا و دیگر گیاهان خانواده لگومینوز و حتی گرامینه ها تخم ریزی می كند. تخم ها ممكن است به صورت انفرادی یا چندتایی در مجاورت هم قرار گرفته باشند ولی در بیشتر مواقع به صورت انفرادی هستند. این حشره برای زمستان گذرانی، به طورمعمول در اواخر فصل رویش، در نزدیكی میزبان های خود پناهگاهی را پیدا می كنند اما اگر موفق به این كار نشود، به طرف پناهگاه های مناسب دورتر از میزبان خود مهاجرت می كند. در شرایط آب و هوایی همدان، حشرات كامل این آفت زیر پوستك درختان تبریزی و بید، حاشیه یونجه زارها، برگ های ریخته شده زیر درختان، لا به لای علف های هرز و بقایای گیاهی داخل یونجه زار هستند. آسیب و زیان رسانی آفت تغذیه سن های جنس لیگوس از اندام های زایشی گیاه سبب کاهش قوه نامه، لاغری، کاهش وزن هزار دانه و ریزش شمار قابل توجهی از غنچه و گل یونجه می شود. آسیب و زیان سن در مرجله گل به حدی زیاد است که از مجموعه گل آذین تنها محور گل باقی می ماند. پوره ها و حشرات بالغ از مرحله پیش از گلدهی نیز تغذیه می کنند ولی آسیب و زیان رسانی آنها در این مرحله اقتصادی نمی باشد. این آفت در انبوهی بالا در مواردی سبب ترک خوردن ساقه و دمبرگ می شوند که این نشانه ها در شرایط یونجه زار کمتر رخ می دهد. خسارت سن گلخوار یونجه راهكارهای كنترل آفت این آفت دشمنان طبیعی بسیاری دارد كه جمعیت آن را كنترل كنند. شاید بتوان با كوتاه كردن فاصله آبیاری و افزودن بر شادابی بوته ها از شدت آسیب و زیان رسانی سن های L. rugulipennisو L. pratensisكم كرد. باید توجه داشت كه به علت نیاز مبرم یونجه به حشرات گرده افشان برای تلقیح گل ها،سمپاشی در مرحله گل دهی بسیار خطرناك و پیامدهای ناشی از بین بردن حشرات گرده افشان، ممكن است زیان آورتر از حذف سن های گل خوار باشد. بنابر این عملیات كنترل انبوهی سن گل خوار باید تا جای ممكن بدون كاربرد سموم صورت گیرد. در صورت لزوم باید سم پاشی در مرحله غنچه های سبز انجام شود و سموم مورد استفاده نیز باید كم دوام وضربه ای باشند. بررسی های انجام یافته نشان می دهد كه كاربرد سموم در مرحله غنچه های سبز نسبت به مرحله گل، هم در كنترل آفت و هم در تولید میزان بذر بیشتر مؤثر بوده است. از همه مهم تر، سمپاشی در مرحله پیش از گل روی حشرات مفید نیز تاثیر سوءكمتری دارد. لذا سمپاشی در مرحله پیش از گل برای مبارزه با این آفت توصیه می شود. بدین منظور می توان از سمومی مانند سومیسیدین 25 درصد به نسبت 0.7 تا یك لیتر و زولین 35% به نسبت 2.5 _ 3 لیتر در هكتار استفاده كرد. در برنامه مدیریت انبوهی آفات یونجه های بذری چندساله، در صورتی كه با علف های هرز آن ها به خوبی مبارزه شده باشد، می توان از چین اول بدون انجام سم پاشی، بذر به نسبت خوبی به دست آورد. سن سبز یونجه (Adelphocoris lineolatus) این آفت انتشار جهانی دارد. گون های است چند خوار كه در روی بسیاری از گیاهان خانواده لگومینوز مانند یونجه، اسپرس، شبدر، لوبیا، آفتابگردان، پنبه، كنف، پنیرك، كلزا و گیاهان خانواده چغندر(كنوپودیاسه) و چتریان یافت می شود و با تغذیه از آنها سبب آسیب و زیان می شود. درازای بدن در افراد نر 8 _ 6.5 میلی متر، در افراد 9.5 _ 6.5 میلی متر و پهنای آن 3 _ 2.5 میلی متر است. بدن دراز و كشیده و به رنگ عمومی سبز متمایل به زرد می باشد كه افراد نر به نسبت تیره تر از افراد ماده هستند. سطح پشتی بدن پوشیده از موهای نقره ای كوتاه است. پیشگرده دارای دو لكه تیره می باشد. از صفات افتراقی برای تشخیص این گونه وجود سپرچه مثلثی شكل است كه بین دو بال رویی قرار گرفته و توسط دو نوار تیره كُریوم (Corium) (بخش میانی بال قدامی ناجور بالان) احاطه شده است كه این نوارها به صورت خط باریك دیده می شوند. تخم ها درآغاز به رنگ سفید متمایل به زرد شفاف بوده، ولی در طی مدت رشد، به رنگ قرمز در می آیند. تخم ها در وسط خمیده وقسمت بالای تخم سرپوشی به رنگ قهوه ای تیره است. پوره سن های اول و دوم زرد متمایل به سبز است. پوره سن سوم به رنگ سبز با لكه های تیره می باشد كه از این لكه ها موهایی بیرون آمد هاست. شكم در انتها قرمز رنگ، انتهای ساق و پنجه پاها، خرطوم و همه مفصل چهارم و انتهای دیگر مفصل های شاخك به رنگ حنایی است. در پوره سن چهارم جوانه های بال رشد كامل كرده و مشخص، به رنگ سفید و پوسته مانند است. درازای بدن 4 میلی متر می باشد. در پوره سن پنجم نوك جوانه های بال تا مفصل چهارم شكم می رسد. رنگ بدن حنایی متمایل به قهوه ای است. قسمت انتهایی مفصل های شاخك حنایی رنگ است ولی انتهای خرطوم و پنجه پاها سیاه رنگ می باشد. پوره ها و حشرات كامل سن سبز یونجه از غنچه، گل و غلاف های سبز یونجه و دیگر حبوبات تغذیه می كنند. تغذیه آن ازگل سبب زرد شدن براكته های باز شده و ریزش بیشتر غنچه ها و گل ها می شود و ازمجموعه گل آذین فقط محور گل باقی می ماند. در یونجه زارهایی كه با تنش آبی روبه رو هستند، آسیب و زیان رسانی شدیدتر می شود. سن سبز یونجه زمستان را به صورت تخم در درون ساقه گیاهان و علف های هرز سپری كند. تخم ها ممكن است در هنگام برداشت به همراه علوفه به انبار انتقال پیدا كنند. هنگامی كه دمای محیط به 20 درجه سلسیوس می رسد، تخم های زمستان گذران باز می شوند. در مناطق دشت بیرون آمدن پوره سن یك از پوسته تخم در اواسط بهار و مناطق كوهستانی و سرد در اواخر بهار صورت می گیرد. حشرات كامل این آفت بسیار پر تحرك بوده و در ساعات گرم روز خیلی فعال هستند ولی در روزهای غیر آفتابی و بارانی، به قسمت های متراكم یونجه زار پناه می برند. پوره های این آفت در شرایط آب و هوایی همدان در اواخر اردیبهشت ماه و حشرات كامل نسل اول حدود اواخر خرداد ماه ظاهر می شوند. حشرات كامل پس از ظهور آغاز به تغذیه كرده و آن گاه جفت گیری و تخم گذاری می كنند. حشرات كامل نسل دوم درست همزمان با گل كردن چین دوم ظاهر می شوند و بیشینه تراكم مراحل زیستی آفت در هنگام گل كردن چین دوم (نیمه دوم مرداد ماه) دیده می شود. میانگین دوره یك نسل 21.5 روز بوده است. حشره ی کامل ( راست) و پوره ی (چپ) سن سبز یونجه راهكارهای كنترل آفت كنترل زراعی برداشت زود هنگام یونجه زار : برای این منظور از دروگر بشقابی استفاده كرده و سعی می شود كه برداشت محصول تا جای ممكن به صورت كف بر از سطح خاك انجام گیرد تا حالت زمستانه آفت (كه تخم است)، به همراه محصول برداشت شده و به انبار انتقال پیدا كند و بدین صورت كاهش چشمگیری در جمعیت سال آتی ایجاد شود. برداشت در آغاز گلدهی : در هر یك از چین های محصول شمار قابل توجهی ازتخم ها به همراه محصول از یونجه زار دور می شوند و آن دسته از تخم های تفریخ شده كه پوره های حاصل از آنها در سنین پایین هستند، در اثر نبود میزبان، بدون غذا مانده و از بین می روند. گردآوری و از بین بردن علفهای هرز : به منظور ازبین بردن حالت زمستانه آفت درهنگام برداشت چین آخر، محصول كفبر شود. كنترل فیزیكی در مناطقی كه یونجه زار در اواخر اسفند ماه برای كنترل سرخرطومی برگ یونجه سوزانده می شود این آفت نیز مورد كنترل قرار می گیرد. كنترل بیولوژیك گونه هایی از زنبورهای براكونید مانند Euphorinspp. Peristenusconradi انگل واره سن های پایین پورگی و P.palipes (Curtis) انگل واره پوره های سن های سوم و چهارم هستند. قارچ بیماریزای Entomophthoraerupta (Dastan) نیز روی پوره های این آفت دیده شده است. گونه های مختلف این قارچ به ناحیه سر، قفس سینه و شكم میزبان حمله كرده و نشانه های آلودگی بسیار مشخص می باشد. همچنین سن های شكارگر Nabisferus، سن Draeocorispallens L. و لارو بالتوری .ChrysoperlacarneaSteph از جمله عامل های كنترل كننده جمعیت این گونه هستند. از عامل های كنترل كننده بالا، سن D.Pallens دارای تراكم جمعیت قابل توجهی در یونجه زارها بوده، پوره و حشره بالغ این شكارگر از سن های مختلف پورگی سن های گیاه خوار خانواده Miridae تغذیه می كند. دشمنان طبیعی سن سبز یونجه كنترل شیمیایی استفاده از سم زولن 35 درصد به نسبت سه لیتر در هكتار و یا سومیسیدین 25 درصد به نسبت یك لیتر در هكتار، در مرحله غنچه های سبز یونجه و دیگر گیاهان میزبان توصیه می شود. كاربرد سموم یاد شده، در مرحله رشدی غنچه های سبز در كاهش جمعیت آفت بسیار مؤثر می باشد. شته ها شته ها از آفات مهم یونجه زارها به شمار می آیند. گونه های مختلفی از شته ها باعث ایجاد آسیب و زیان در یونجه می شوند. از مهم ترین شته ها در یونجه زارها می توان به گونه های زیر اشاره كرد: 1. شته نخود (Acyrthosiphon pisum) و شته آبی یونجه (Acyrthosiphon kondoi) این شته ها از نظر اندازه بزرگ (به طول 4 تا 6 میلی متر)، سبز رنگ، با پاهایی بلند و دارای شاخك هستند. این دو گونه شته از نظر شكل ظاهری، بسیار همسان مشابه بوده وتفاوت آن ها در شاخك هاست. رنگ شاخك های شته آبی یونجه (Blue Alfalfa Aphid) به صورت یك نواخت خاكستری تیره هستند، ولی در مفصل های بین بندهای شاخك های شته نخود (Pea Aphid) نوارهای تیره وجود دارد. از آنجا كه شته آبی یونجه برای فعالیت، دماهای خنك را ترجیح می دهد، به طور معمول در فصل بهار به آستانه آسیب و زیان رسیده و با افزایش دما به حدود 20 درجه سانتی گراد چرخه تولید مثلی آن ها متوقف می شود. عمده ترین آسیب و زیان رسانی ناشی از تغذیه حشرات كامل بوده و تا حدودی تشخیص این گونه نوع شته ازهم دیگر برای تصمیم گیری در مورد زمان و روش در اعمال مدیریت های كنترلی بسیار مهم است. چون آسیب و زیان رسانی ناشی از حمله شته آبی یونجه شدید تر از شته نخود بوده و به این دلیل آستانه اقتصادی متفاوتی دارند. از سوی دیگر شته آبی سازگاری بیشتری در دماهای پایین داشته و از این رو در بهار زودتر از شته نخود ظاهر می شود. از طرفی شته آبی یونجه بیشتر از قسمت های بالایی گیاه تغذیه كرده، در حالی كه شته نخود به طور معمول از همه بوته تغذیه می كند. هنگام حضور این دو گونه شته در یونجه زارها تا حدودی با سرخرطومی برگ یونجه همزمان است. شته ها هنگام تغذیه همراه بزاق مواد سمی به درون بافت گیاه تزریق می كنند كه موجب توقف رشد، كاهش عملكرد و حتی مرگ گیاه می شوند. افزون بر این باعث كاهش ارزش غذایی یونجه نیز می شوند. از طرفی توسط این شته ها عسلك ترشح شده كه خود باعث شیوع انواع آلودگی های انگلی از جمله بیماری های قارچی شده و موجب كپك زدن علوفه تولیدی می شود. افزون بر این، شته ها ناقل شماری از ویروس های بیماریزا، از جمله ویروس موزائیك یونجه، موزائیك خیار و كوتولگی یونجه هستند كه از این طریق نیز می توانند آسیب چشمگیری به یونجه زارها وارد كنند. آسیب وزیان آفت در بوته های كوچك همچنین یونجه زارهای تازه استقرار یافته بسیار بیشتر از بوته های بلند و یونجه زارهای دو یا چند ساله است. شته نخود(سمت راست) و شته آبی یونجه (سمت چپ) 2. شته خال دار یونجه (Therioaphis maculate) (Spotted Alfalfa Aphid) شته ای كوچك به رنگ زرد كمرنگ یا متمایل به خاكستری بوده و در قسمت پشتی بدن خود چندین ردیف خال سیاه رنگ دارد. شته های بالغ ماده ممكن است دارای بال یا بدون بال باشند . این شته ها گرما دوست بوده و به طور عموم اواسط تابستان در یونجه زارها دیده می شوند. با توجه به این كه شته خالدار بیشترین آسیب و زیان را به یونجه زارهای در حال استقرار وارد می آورد، و مسئله گرما دوست بودن آن سبب می شود تا در مناطقی كه خطر هجوم شته خالدار یونجه وجود دارد، از كشت تابستانه یونجه خود داری كرد. در صورتی كه شرایط برای زاد و ولد این نوع شته فراهم باشد، با افزایش جمعیت خود مدت حضور آفت در مزرعه نیز افزایش یافته و در این شرایط تا اواسط پاییز نیز احتمال حضور این نوع شته در یونجه زار وجود خواهد داشت. شته خالدار یونجه هم هنگام تغذیه نوعی ماده سمی به گیاه یونجه تزریق می كند. هجوم گسترده شته باعث متوقف شدن رشد گیاه، سبزردی (نكروزه) و بی رنگ شدن برگ ها، كاهش عملكرد و در نهایت باعث از بین رفتن بوته ها می شود. افزون بر این، شته خالدار میزان زیادی عسلك از خود ترشح می كند كه این نیز باعث اختلال های زیادی در یونجه، مانند به هم چسبیدن برگ ها و ایجاد آلودگی های قارچی در سطح برگ ها و گیاه می شود. یكی دیگر از علایم آسیب و زیان شته خالدار یونجه بی رنگ شدن رگبرگ های برگ های تازه تشكیل شده انتهای گیاه است كه این آسیب ها، نواری شدن رگبرگ (Veinbanding) نامیده می شود. همچون دیگر شته ها، آسیب و زیان شته خالدار نیز در یونجه زارهای تازه استقرار یافته بیشتر از یونجه زارهای چند ساله است. این نوع شته به طور معمول در قسمت رو به پایین بوته ها زندگی و آسیب و زیان می زند. شته خالدار یونجه 3. شته لگومینوز (Aphis craccivora) (Legum Aphid or Cowpea Aphid) شته لگومینوز كه به آن شته لوبیا چشم بلبلی نیز گفته می شود از نظر ظاهری بسیار متفاوت از دیگر شته هایی است كه در یونجه زارها وجود دارند و از این رو تشخیص آن ها آسان تر است. این شته به رنگ سیاه و اندازه ای كوچك دارد. شته لگومینوز دامنه میزبانی گسترده ای داشته و افزون بر یونجه به دیگر گیاهان زراعی این خانواده مانند نخود، لوبیا و حتی گیاهانی مانند كاهو و یا برخی از علف های هرز خانواده ترشك و علف هفت بند نیز آسیب وارد می كند. آسیب و زیان این شته همانند دیگر گونه های شته هاست. شته لگومینوز راهكارهای مدیریت شته ها كنترل بیولوژیك : شته ها، به ویژه در یونجه زارها، دشمنان طبیعی بسیاری دارند و با توجه به وجود این شكارگرهای طبیعی، در شرایط زراعی ایران بسیاركم به آستانه اقتصادی آسیب و زیان رسانی می رسند و از این رو كنترل شیمیائی در بیشتر موارد توصیه نمی شود. لارو بالتوری، گونه های مختلف كفشدوزك و برخی كنه ها در شكار و پارازیته كردن شته ها نقش مؤثری دارند و از این رو پیش از هرگونه مبارزه شیمیائی باید میزان حضور آن ها در یونجه زار مورد ارزیابی قرار گیرد. كفش دوزك هفت نقطه ای یكی از مهم ترین دشمنان طبیعی شته خالدار، سوسك قرمز است كه حشره ماده اقدام به شكار این گونه شته می كند. در صورتی كه در یونجه زار نسبت لارو این سوسك به شته ها 1 به 8 و شمار حشره بالغ 1 به 13 باشد، شته خالدار به طور كامل توسط این شكارگر كنترل شده و نیازی به كنترل شیمیائی نخواهد بود. كنترل زراعی : كنترل زراعی شته ها شامل رعایت تناوب و استفاده از روش برداشت نوار پشته ای برای حفظ موازنه آفت با شكارگر و انگل واره می باشد. كنترل شیمیائی : امروزه، در یونجه زارها اغلب، در بین شته ها، شته خالدار یونجه (Therioaphis maculate) به آستانه آسیب و زیان رسانی اقتصادی رسیده و لذا مبارزه شیمیائی تنها برای این گونه از شته توصیه می شود. آستانه اقتصادی آسیب و زیان رسانی این شته وجود 20 شته در هر ساقه است. از آنجائی كه شته خالدار حشره ای گرما دوست است، زمان حمله آن همزمان با افزایش دما خواهد بود. این دوره زمانی در اغلب مناطق كشور مصادف با اواخر بهار یا اوایل تابستان می باشد. برای مبارزه شیمیائی از آفت كش پیریمیكارب WP 50% (پودر با قابلیت تر شوندگی)، (بسته به شمار شته در ساقه به میزان 0.5 تا 0.7 كیلوگرم در هكتار) استفاده می شود. در جدول یك آستانه اقتصادی شته های یونجه برای كنترل شیمیایی نوشته شده است: آستانه اقتصادی برای مبارزه شیمیائی با شته ها در یونجه زار زنبور بذرخوار یونجه (Eurytoma roddii) (Alfalfa seed chalcid) زنبور بذرخوار در یونجه زار بذری ایجاد آسیب و زیان می كند. در ایران تاكنون از آذربایجان شرقی و غربی، كردستان، كرمانشاه، همدان، قزوین، ورامین و یزد گرد آوری وگزارش شده است. زنبور بذر خوار یونجه حشره ماده سیاه رنگ با جلای فلزی، شاخكها 10 بندی، سیاه رنگ و از نوع تسبیحی بوده و دارای پرزهای ظریف می باشند. شكم در حشره ماده گرد و یا تخم مرغی شكل و در انتها نوك تیز و یا مجهز به تخمریز است در حالی كه شكم در حشره نر گرد و فشرده است. تخمها شلجمی، به رنگ سفید شیری و در انتها مجهز به یك رشته دراز است. لارو كامل به رنگ شیری، بدون پا و به درازای یك میلیمتر است. اندازه آن به اندازه فضای درونی بذر و یا اندكی بزرگتر از آن میباشد. به همین دلیل بذرهای آلوده اغلب ترك خورده و یا قسمتی از پوست آنها جدا میشود. بدن لارو درون بذرهای آلوده از بیرون نمایان است. لارو زنبور بذر خوار یونجه زنبور بذرخوار یونجه زمستان را به صورت لارو كامل در درون بذرهای یونجه در انبار، حاشیه یونجه زار و یا درون خاك یونجه زار سپری می كند. حشرات كامل از اواسط تا اواخر بهار پس از باز شدن گل های یونجه، ظاهر شده و حشرات ماده پس از تغذیه و جفت گیری، تخم های خود را در درون دانه های تازه تشكیل شده قرار می دهند. هر حشره ماده در مدت دو هفته عمر خود بیشینه تا 86 عدد تخم تولید می كند. حشرات كامل به طور معمول توان پرواز و پراكنش خیلی زیادی ندارند، ولی اگر پوشش گیاهی كم و منابع غذایی كافی در دسترس نباشد، به ناچار بیشینه تا شعاع 300 متری اطراف پرواز می كنند. این حشره در شرایط آب و هوایی كرج 4 _3 نسل در سال داشته و دوره زندگی هر نسل40 _ 30 روز می باشد. افزون بر گونه یاد شده، زنبور بذرخوار دیگری با نام E.gibuss در منطقه خوزستان انتشار دارد كه حشرات بالغ آن در اوایل فروردین ماه از درون بذرهای آلوده ریخته شده در یونجه زار و همچنین كپسول های خشك شده باقی مانده روی بعضی بوته های حاشیه یونجه زار می آیند. حشرات بالغ با تغذیه از شهد گل های این گیاه روی غلاف های جوان جفت گیری كرده و پس از 3 _ 2 روز، تخم ریزی خود را آغاز می كنند. لاروهای تازه بیرون آمده از تخم، از مواد درون لپه ها تغذیه می كنند. این حشره بین 6 _ 5 نسل در سال در منطقه صفی آباد دزفول ایجاد می كند. همزمان با رشد لارو، رشد بذر نیز ادامه یافته و در نهایت همه ی مواد درون بذر توسط لارو تغذیه شده و از بذر تنها پوسته آن باقی می ماند. آسیب و زیان رسانی آفت گیاهان میزبان این حشره یونجه معمولی و وحشی (Medicago falcata) می باشند. این حشره تنها در یونجه زارهای بذری ایجاد آسیب و زیان می كند. آسیب و زیان مربوط به مرحله لاروی است كه از همه مواد درون بذر شامل گیاهچه و لپه ها تغذیه می كند و درپایان تنها پوسته بذر باقی می ماند. بذرهای آلوده چروكیده و تیره رنگ می شوند و به آسانی از بذرهای سالم قابل تشخیص هستند. آسیب و زیانرسانی زنبور بذر خوار یونجه راهكارهای كنترل آفت كنترل فیزیكی به كارگیری شعله افكن در پاییز و یا در اواخر زمستان برای از بین بردن بذرهای آلوده ریخته شده در سطح یونجه زار در مدیریت آفت، بسیار مؤثر می باشد. كنترل شیمیایی ضدعفونی بذرها در انبار : از قرص فستوكسین به میزان 7 - 6 قرص به ازای هر تن محصول استفاده می شود.در بین روش های یاد شده روش زراعی تأكید بیشتری می شود. كرم ها كرم ها در بحث آفات یونجه به مرحله لاروی گونه های مختلف پروانه ها اطلاق می شود. از مهم ترین آفات كرمی شكل در یونجه زار، كرم برگخوار یونجه، كرم برگخوار چغندرقند، كرم برگخوار زرد و Alfalfa leaf hopper هستند. كرم برگخوار یونجه كرم برگخوار یونجه با نام علمی (Colias eurytheme) است. مرحله لاروی آن مخملی و سبز رنگ است و لاروهای سن بالاتر، دو خط سفید رنگ در دو طرف بدن خود دارند. حشرات بالغ آن كه به صورت پروانه های سفید تا زرد دیده می شوند، به یونجه زارهایی كه ارتفاع بوته كمتراز 15 سانتی متر دارند حمله می كنند. پروانه ها درگیاهان جوان تخم ریزی كرده وسه تا هفت روز بعد كرم ها از تخم بیرون آمده و به سرعت آغاز به تغذیه از برگ ها می كنند. هنگام تغذیه لاروها همه ی برگ، حتی قسمت رگبرگ را خورده و هیچ بخشی را باقی نمی گذارند. این لاروها در بیشینه رشد خود چهار سانتی متر درازا خواهند داشت. با افزایش سن لاروی میزان آسیب و زیان وارد شده نیز بیشتر خواهد بود. در سرعت رسیدن آفت به آستانه اقتصادی عامل های مؤثر، شامل رشد كند و نا یكنواخت گیاهان، حضور نداشتن شكارگرها وشرایط آب و هوایی گرم و خشك است. این آفت چهار تا هفت نسل در سال تولید كرده كه این مسئله به طور دقیق با زمان بندی برداشت یونجه هماهنگ و همزمان است. روش های كنترل آفت تغییر زمان برداشت و كوتاهی فصل به طورمعمول از بروز آسیب و زیان شدید اقتصادی توسط این آفت در یونجه زار جلوگیری می كند. كرم برگ خوار چغندرقند كرم برگ خوار چغندر قند یا كارادرینا (Spodoptera exigua) و كرم برگ خوار زرد خط دار(S. praefica)از دیگر آفات یونجه زار هستند. این دو آفت در دوره رشد یونجه به آن آسیب می زنند. تخم ها در هر دو گونه به صورت توده ای، در قسمت بالایی برگ ها قرار داده می شوند. یك پوشش پنبه ای توده تخم های برگخوار چغندر قند را احاطه می كند. این پوشش در كرم كارادرینا به رنگ سفید و در برگ خوار زرد خط دار به رنگ خاكستری است. تخم ها طی چند روز به لارو تبدیل شده و3 - 2 هفته بعد به بیشینه اندازه خود می رسند. این لاروها در سطح یا زیر خاك تبدیل به شفیره می شوند. حشرات بالغ هر دوی این گونه ها به رنگ قهوه ای بوده و شب پرواز هستند. درازای بال های آن ها حدود سه سانتی متر بوده و به خاطر شب پرواز بودن، بسیاركم دیده می شوند، این پروانه ها درصورت تكان دادن بوته ها پرواز كرده و كمی بعد دوباره فرود می آیند.هردو گونه چهار تا پنج نسل در سال دارند. آخرین مرحله هنگام تبدیل لارو به شفیره در درون خاك انجام می شود. لارو برگ خوار چغندر قند دارای پوستی صاف و سبز رنگ با خط های راه راه بسیار نازك برنگ سیاه در پشت خود و خطوط زرد كمرنگ در دو طرف بدن می باشند. زنجرك یونجه این حشره با نام علمی Anabrus simplex یك زنجرك حقیقی نبوده و تا حدود زیادی همانند ملخ های شاخك بلند است. زنجرك یونجه زمستان را به صورت تخم دردرون خاك های خشك می گذارند. تفریخ تخم ها در اوایل بهار انجام شده و تا بلوغ زنجرك های جوان 75 تا 100 روز زمان لازم است. پس از بلوغ، زنجرك ماده اواخر تابستان درون خاك اقدام به تخم ریزی كرده و تخم ها تا بهار سال آینده درون خاك باقی مانده و با گرم شدن هوا در بهار تفریخ می شوند. زنجرک زنجرك بالغ با 2.5 میلیمتر درازا، رنگ قهوه ای مایل به زرد دارد. بال های زنجرك كوچك بوده و بدون توان پرواز می باشند. شاخك های آن بلندتر از درازای بدن حشره است. حشرات ماده دارای تخم ریز شمشیری شكل دراز هستند. این حشرات در ساعتهای گرم و آفتابی روز فعالیت كرده، در طول شب و روزهای سرد و ابری به طور ساكن در سر پناه به سر می برد زنجرك ها پس از رشد كافی از خاكی كه در آن از تخم بیرون آمده اند كوچ می كنند. كوچ زنجرك ها در روزهای گرم با دمای 18 تا 35 درجه سلسیوس و بدون وزش باد شدید انجام می شود. آسیب و زیان رسانی آفت زنجرك ها آفت جنبی و دوره ای برای یونجه به شمار آمده و هنگامی كه جمعیت آن ها افزایش یابد، به مناطقی با سطح گسترده مهاجرت نموده و در این حالت به مرحله آسیب و زیان می رسند. اگر یك یونجه زار در مسیر مهاجرت زنجرك ها قرار گیرد، آن ها می توانند از آن تغذیه و آسیب و زیان وارد كنند. این آفت افزون بر آسیب و زیان مستقیمی كه از طریق مكیدن شیره گیاهان ایجاد می كند، با تزریق نوعی (توكسیكوژنیك) یا بزاق سمی، باعث به وجود آمدن لكه های سوخته نیز می شود. افزون بر این به طور غیر مستقیم با انتقال برخی از بیماری های ویروسی نیز آسیب و زیان وارد می كند. راهكارهای مدیریت آفت كنترل زراعی : چون این حشرات توان به پرواز ندارند، حفر گودال های جوی مانند دراطراف یونجه زار و پركردن این گودال ها از آب، برای جلوگیری از ورود زنجرك ها به یونجه زار بسیار سودمند خواهد بود این كار هنگام شمار زیادی از آن ها در مناطق و یونجه زارهای مجاور، انجام شده كه می تواند از هجوم آن ها به یونجه زار جلوگیری كند. كنترل شیمیائی : امروزه در یونجه زارها نیازی به كنترل آن نمی باشد ولی در كشت زارهای دیگر می توان از سمومی مانند مالاتیون 57% به نسبت دو لیتر در هكتار، گوزاتیون 20% به نسبت دو لیتر در هكتار و زولن 35% به نسبت سه لیتر در هكتار استفاده كرد. تریپس تریپس های یونجه زارها به طور عموم شامل تریپس لوبیا (Caliothrips fasciatus) ، تریپس پیاز (Thrips tabaci) و یا تریپس گیاهان زینتی (Frankliniella occidentalis) می باشند. این گروه، حشراتی كوچك با بدنی كشیده، سه جفت پا، بال ها باریك كه لبه كناری آن ها با موهای بلند پوشیده شده است. آسیب و زیان رسانی تریپس ها با تغذیه مستقیم و انتقال ویروس های گیاهی است . باتوجه به جمعیت زیاد تریپس ها در یونجه زارها و آسیب و زیان رسانی آن ها به آسانی قابل تشخیص بوده و از آفات مهم یونجه تلقی می شوند. تریپس ها با قطعه های دهانی خاص خود بافت گیاهی را خراش داده، ضمن پاره كردن آن، از شیره پرورده تغذیه می كنند. این عمل باعث تغییر شكل برگ ها و ایجاد پیچیدگی در آن ها می شود. تریپس كنه تارتن دولكه ای (Tetranychus urticae) این آفت انتشار جهانی دارد و یكی از آفات شناخته شده گیاهان زراعی می باشد، طوری كه بیش از 1000 گونه میزبان گیاهی دارد. این آفت علاوه بر عرصه های كشاورزی، در عرصه های جنگلی و مرتعی نیز یكی از مهم ترین عامل های آسیب و زیان رسانی می باشد. اندازه بدن این كنه 0.5 - 0.3 میلی متر بوده و افراد ماده درشت تر از افراد نر می باشند. کنه تارتن دولکه ای انتهای بدن در افراد نر دوكی شكل و رنگ بدن آن ها فصلی است. به طوری كه در بهارو تابستان، سبز متمایل به زرد با دو لكه پشتی جانبی تیره می باشد (عامل تیره شده دور طرف پشتی جانبی بدن تجمع مواد غذایی در روده میانی آفت است و شفاف و نازك بودن پوست بدن باعث شده كه رنگ بدن به محتویات مواد غذایی درون بستگی داشته باشد، و دراواخر پاییز و زمستان به دلیل بیرون فرستادن مواد درون روده ها به رنگ قرمز است. مراحل زیستی آفت شامل تخم، لارو، پوره سن یك، پوره سن دو و بالغ می باشد. شكل بدن در مرحله لاروی نزدیك به كروی است. لاروها دارای سه جفت پا، ولی همه ی مراحل پورگی و بالغ دارای چهار جفت پا هستند. اشكال نر و ماده از استراحت دوم به بعد قابل تشخیص می باشند. از برجسته ترین نشانه فعالیت این آفت وجود تارهای ابریشمی درپشت برگ گیاهان میزبان می باشد. تخم (سمت راست) و لارو ( سمت چپ) کنه تارتن دولکه ای این آفت زمستان را به صورت افراد ماده و بالغ جفت گیری كرده در لابه لای بقایای گیاهی، زیر كلوخه ها، روی گیاهان همیشه سبز و علف های هرز حاشیه كشتزار سپری می كند. هنگامی كه شرایط آب و هوایی مساعد می شود، پناه گاه های زمستانه را ترك كرده و روی علف های هرز درون و حاشیه كشتزار مستقر می شود و 2 _ 1 نسل اول فصل راروی آن ها ایجاد می كند. پس از استقرار بوته پنبه در كشتزار روی آنها انتقال یافته و تا اواسط پاییز 7 _ 8 نسل را در روی بوته های پنبه تولید می كند.در بین مراحل مختلف زیستی آفت سه مرحله استراحت رخ می دهد. رشد این آفت اغلب در پشت برگ های پنبه و تغذیه آن از شیره یاخته ها می باشد. این آفت در هر دقیقه 18 یاخته را از بین می برد. بیشینه آسیب و زیان در اواخر مرداد و اواسط شهریور دیده می شود. آسیب و زیان رسانی در آغاز به صورت برنزه شدن برگ ها و سپس قهوه ای و خشك شدن آن ها ظاهر می شود. البته این وضعیت هنگامی رخ می دهد كه تراكم آفت بالا باشد. خسارت کنه تارتن دو لکه ای راهکارهای مدیریت آفت کنترل بیولوژیکی : کنه تارتن دو لکه ای، دشمنان طبیعی بسیاری در کشتزار دارد که در بین آنها، Stethorus gilvifrons ، Orius minotum و Anystis baccarum اهمیت بالایی دارند. كنترل شیمیایی : در صورت بالا بودن جمعیت می توان از سمومی مانند فن پایروكسیمیت برای كنترل این آفت استفاده كرد. دشمنان طبیعی کنه تارتن دولکه ای ( به ترتیب از سمت راست به چپ Anystis baccarum , Orius minotum , Stethorus gilvifrons ) موش ها موش ها از آفات مهم یونجه زارها به شمار می آیند. گسترش و آلودگی موش ها دریونجه زارها افزون بر آسیب رساندن به ریشه های یونجه كه بر اثر تغذیه موش ها اعمال می شود، خرابی هایی است که آنها برای لانه سازی در زیرزمین ایجاد می كنند. وضعیت یونجه زار برهم می خورد و انجام عملیات زراعی به ویژه انجام و مدت آبیاری و آب مصرفی بسیار افزایش می یابد كه یونجه زار زراعی عدیده ای را به دنبال دارد. از سویی فعالیت موش ها در یونجه زار موجب فراوانی جمعیت آن ها می شود كه به طور معمول دشمنان آن ها از جمله مارها را به درون یونجه زار به دنبال دارد و وحشت از وجود و گزیدگی آن ها تنگناهای نگهداری و بهره برداری از یونجه زارها را افزایش می دهد. به دلیل بوم نظام مطلوب و تغذیه از یونجه، گونه های پرشماری از موش ها در یونجه زارها به سر می برند و به آن یونجه زارها آسیب می رسانند. در بین این گونه ها، موش مغانMicrotus socialis گونه غالب است. موش مغان موش مغان از آفات مهمی است كه با تغذیه از فرآورده ها و محصولات كشاورزی، آسیب و زیان زیادی را به بار می آورد. این موش به نسبت كوچك و درازای آن حدود 15 - 10 سانتی متر با بدنی پوشیده از موهای بسیار نرم و لطیف است. پوزه آن اندكی پهن و كف پاها پوشیده از مو است. در كف پنجه پاهای پشتی پنج بالشتك وجود دارد. گوش ها كوچك و پوشیده از مو می باشد. دم موش مغان كوتاه، رنگ عمومی بدن در ناحیه پشت قهوه ای مایل به خاكستری و در قسمت پهلوها خاكستری مایل به سیاه می باشد. موش مغان موش مغان زندگی اجتماعی دارد. لانه های خود را در یونجه زارها و سبزه زارها و غله زارها مانند آن ها ایجاد می كند. لانه دارای راه روهای پرپیچ وخم و با سوراخ های پر شمار به بیرون ارتباط دارد. لانه ها كم عمق و در 20 سانتی متری از سطح خاك است. فعالیت و بیشینه تغذیه و آسیب و زیان رسانی آن در هنگام شب است. روزها را بیشتر به استراحت می گذراند. تولید مثل این موش به نسبت زیاد و در سال میتواند 8 نسل ایجاد كند. لانه موش مغان راهكارهای مدیریت آفت استفاده از طعمه مسموم : طعمه مسموم را با استفاده از دانه های مورد پسند موش مانند گندم، ذرت، دانه خربزه یا علوفه تر یونجه و آغشته كردن آن با 5 - 3 درصد فسفور دوزنگ تهیه می كنند. برای تهیه طعمه مسموم، روغن را گرما داده تا ذوب شود سپس آن را روی دانه ها می ریزند تا به طوركامل دانه ها به روغن آغشته شود و پس از آن سم به میزان تعیین شده را روی آن اضافه نموده و بهم زده تا به طوركامل به دانه ها آغشته شود. طعمه مسموم تهیه شده را در همان روز در سوراخ های موش به هنگام غروب در درون لانه ها می ریزیم.لازم به یادآوری است تمام سوراخ ها فعال نیستند. برای پرهیز از مصرف بیش از حد سم، یك روز پیش از طعمه گذاری همه سوراخ های موجود در یونجه زار را با بیل پر كرده، سپس در روز بعد طعمه را در سوراخ های جدید باز شده قرار می دهیم. همچنین می توانیم از قرص فستوكسین استفاده كنیم. در هنگام استفاده از این قرص فومیگانت باید پس ازانداختن قرص به درون سوراخ لانه، به حتم با پركردن یا بستن در لانه با خاك اقدام شود. در ضمن باید توجه داشت، در مراحل تهیه و جا گذاری طعمه مسموم به هیچ وجه مواد مورد استفاده با دست تماس پیدا نكنند، زیرا موش ها از خوردن طعمه مسمومی كه دست انسان به آن خورده باشد خود داری می كنند. خلاصه پایش یونجه زار از نظر وجود گونه های آفات و مدیریت اصولی آن ها می تواند به طور چشمگیری از كاهش عملكرد نشای از حمله آنها جلوگیری كند. تشخیص آفات در یونجه زارها به طور عموم شامل نمونه برداری و شمارش گونه ها وجمعیت آنهاست. آستانه اقتصادی به مفهوم جمعیتی از آفات اندازه گیری شده است كه برای جلوگیری از كاهش عملكرد بایستی مبارزه با آن ها آغاز شود، و به عبارت دیگر یك خط قرمز برای مبارزه با آفت به شمار می آید. در صورتی كه جمعیت آفات كمتر از آستانه اقتصادی باشد، اعمال روش های مدیریتی صرفه اقتصادی نخواهد داشت و هر یك از آفات، آستانه اقتصادی مخصوص به خود را داشت. مدیریت زراعی، مناسب ترین روش برای كنترل آفات است كه افزون بر برتری های زیست محیطی، اغلب هزینه كمتری نسبت به دیگر روش ها دارد. روش برداشت نوار پشته ای، یك راهكار زراعی برای مدیریت آفات می باشد كه در این روش نوارهایی از یونجه زار برداشت نمیشود. در صورتی كه میزان آفت به آستانه زیان اقتصادی برسد و اعمال روش های مدیریت زراعی و بیولوژیك در كنترل آن كارساز نباشد، استفاده از روش مبارزه شیمیایی پرهیز ناپذیر خواهد بود. سرخرطومی برگ یونجه مهمترین آفت یونجه زارهای ایران به شمار می آید. عمده ترین آسیب و زیان آفت ناشی از تغذیه لاروهای آن از شاخ و برگ های یونجه است و تشخیص بهینه و زود هنگام آن در یونجه زارها، به طور چشمگیری در كنترل آفت موثر است. برداشت زودهنگام یونجه در چین اول و پیش از گلدهی، در كاهش شمار لاروها و همچنین كنترل علف های هرز یونجه زارها بسیار موثر است.
شناسایی و کنترل به موقع بیماری ها در مزارع یونجه یکی از عوامل موفقیت در کشت و نگه داری مزارع یونجه می باشد که میتواند در افزایش عمر مفید گیاه تاثیر به سزایی داشته باشد.
مدیریت علف های هرز برای تولید یونجه بسیار ضروری است. علف های هرز با ایجاد رقابت در استفاده از فضا، مواد غذایی، نور و آب و نیز كاستن از كیفیت یونجه برداشت شده، می توانند آسیب و زیان های فراوانی را ایجاد كنند.